Σάββατο 18 Οκτωβρίου 2014

Προσέγγιση τάσης χειμερινής καιρικής κυκλοφορίας '14 -'15 (18/10/14)

Η φθινοπωρινή κυκλοφορία στην ατμόσφαιρα έχει κατεξοχήν ήδη ξεκινήσει .Όσον αφορά το βόρειο ημισφαίριο το ψύχος στην αρκτική έχει αρχίσει να ενισχύεται ,ένώ η έκταση του πάγου έφτασε προηγουμένως την ελάχιστη τιμή λίγο πριν την φθινοπωρινή ισημερία (22/9). Ακόμα και αν είναι νωρίς με βάση τα παγκόσμια κλιματικά καιρικά μοντέλα μια τέτοια πρόγνωση είναι εφικτή.Ας δούμε όμως τους άξονες με τους οποίoυς θα κινηθούμε στις εκτίμηση.



1.Στατιστικά στοιχεία για τις παγκόσμιες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν(Καλοκαίρι '14)*


2.Ανάλυση τωρινής κατάστασης - Ενίσχυση αρκτικού πάγου



3.Εξέλιξη της κυκλοφορίας για την ευρύτερη περιοχή της Ελλάδας



4.Συμπέρασμα-Η τάση γενικόλογα



*(Η εξέλιξη του φετινού καλοκαιριού σχετίζεται άμεσα με τον πάγο στην αρκτική που με την σειρά του άμεσα καθορίζει τον δείκτη του ΝΑΟ που θα αναλύσουμε παρακάτω).

1.

arctic sea ice minimum extent
This image shows a NASA Blue Marble view of the Arctic on September 17, 2014 when sea ice extent was at 5.02 million square kilometers (1.94 million square miles). The orange line shows the 1981 to 2010 average extent for that day. The black cross indicates the geographic North Pole. Sea Ice Index data. . Credit--NSIDC/NASA Earth Observatory.

 
Σύμφωνα με τον παραπάνω χάρτη η παγοκάλυψη έφτασε την 6η χαμηλότερη από τότε που άρχισε η καταμέτρηση τους(1979). Ωστόσο είναι καλύτερες από τις μετρήσεις του '10,'11,'12.
 
Καιρικές συνθήκες του Καλοκαιριού 2014

Η πίεση στη μέση στάθμη θάλασσας το φετινό καλοκαίρι, ήταν υψηλότερη από την κλιματική τιμή της περιόδου 1981-2010 στην Αρκτική και τη Γροιλανδία. Η θερμοκρασία στο ισοβαρικό επίπεδο των 925 mb ήταν υψηλότερη από το μέσο όρο. Αξίζει να σημειωθεί οτι πέρα από το 2012 που αποτέλεσε και ρεκόρ ελάχιστης παγοκάλυψης, τα τελευταία χρόνια η παγοκάλυψη βρίσκεται κάτω από το μέσο όρο ενώ και η ατμοσφαιρική πίεση είναι υψηλότερη.

Στο παρακάτω διάγραμμα απεικονίζεται η παγοκάλυψη, με γκρι χρώμα της περιόδου 1981-2010, με διακεκομμένη πράσινη του 2012 και με μπλε η φετινή μέχρι και τις 15/10.
 
 
 
 
 
  
 
 
 
 
Κίνηση αρκτικής παγοκάλυψης από το 1978.Παρατηρείται συνεχής μείωση της τάξης των 14% ανα δεκαετία.
Nasa Observatory
Σημασία αρκτικού πάγου για την Ευρώπη (Χειμώνας )

Ο πάγος στην αρκτική ρυθμίζει την ανταλλαγή θερμότητας μεταξύ της ψυχρής ατμόσφαιρας και του θερμότερου, καλυμμένου με πάγου, ωκεανού κατά τη διάρκεια του χειμώνα.Επίσης έχει μεγάλη συνεισφορά σε μεταβολές στα πεδία του του ανέμου και της θερμοκρασίας, τα ωκεάνια ρεύματα και την αποθήκευση θερμότητας

Η Αρκτική ως ωκεανός που συνδέεται πολύ περισσότερο με τα κλιματικά συστήματα των γειτονικών περιοχών της είναι ως εκ τούτου πιο ευαίσθητη στην κλιματική αλλαγή. Οι κλιματολόγοι πιστεύουν ότι η αυξητική τάση του θαλάσσιου πάγου το χειμώνα στην Ανταρκτική δεν έχει μεγάλο αντίκτυπο στο παγκόσμιο κλιματικό σύστημα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τη συγκεκριμένη εποχή στην Ανταρκτική η ενέργεια που φθάνει από τον ήλιο είναι στο πιο χαμηλό σημείο της με αποτέλεσμα και το ποσοστό της που αντανακλάται πίσω στο διάστημα από το θαλάσσιο πάγο να είναι μικρό. Αντίθετα, η συρρίκνωση των πάγων της Αρκτικής θάλασσας το καλοκαίρι είναι σημαντικός παράγοντας για το ενεργειακό ισοζύγιο της Γης, καθώς οι απαλλαγμένες από τον πάγο σκουρότερες θαλάσσιες επιφάνειες απορροφούν πολύ μεγαλύτερα ποσά ηλιακής ενέργειας.
Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη τη υψηλή/χαμηλή παγοκάλυψη του Αρκτικού ωκεανού κατά τη διάρκεια του χειμώνα συσχετίζεται (στατιστικά σημαντικώς) με χαμηλά/υψηλά γεωδυναμικά ύψη πάνω από την Αρκτική. Στον αντίποδα, θετικές/αρνητικές ανωμαλίες του γ. ύψους παρατηρούνται πάνω από τα μέσα γεωγραφικά πλάτη όταν η Αρκτική παγοκάλυψη είναι υψηλή/χαμηλή. Συμπερασματικά, η αυξημένη κάλυψη του Αρκτικού ωκεανού από πάγο κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα τείνει να οδηγεί σε πιο συχνή εμφάνιση της θετική φάσης της ΝΑΟ και της ΑΟ. Το αντίστροφο (αρνητική φάση ΝΑΟ/ΑΟ) φαίνεται να λαμβάνει χώρα όταν παρατηρείται ελάττωση της Αρκτικής παγοκάλυψης.
2.
Figure 4. These images show June to August sea level pressure anomalies, compared to the 1981 to 2010 average, (left) and June to August temperature anomalies at the 925 hPa level, compared to the 1981 to 2010 average (right). At left, blues and purples indicate lower than average pressures, while greens, yellows, and reds indicate higher than average pressures. At right, reds and yellows indicate warmer than average temperatures, and blues and purples indicate lower than average temperatures.
 
Αρχικά βλέπουμε τις διαφοροποιήσεις της ατμοσφαιρικής πίεσης το 1981 και το 2010 .Φαίνονται το πόσο μεγάλη είναι η απόκλιση της χαμηλότερης και της υψηλότερης που φαίνονται στον πίνακα.
 
Όσον αφορά για τις καιρικές συνθήκες του καλοκαιριού είχαμε ένα σχετικά ήπιο θερμοκρασιακά με κάποια σύντομα διαστήματα ζέστης.Μάλιστα  παρουσιάστηκαν ορισμένες βροχοπτώσεις στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας για ένα διάστημα γεγονός πολύ διαφορετικό σε σχέση με τα πιο πρόσφατα καλοκαίρια
 
 
Όσον αφορά για τον δείκτη ΝΟΑΑ(Nationnal Oceanic &Atmospheric Administration)
-AO(Arctic Osccilation)


 Σύμφωνα με το ΝΟΑΑ, δείκτης ΝΑΟ συνίσταται στην παρατήρηση των διακυμάνσεων ενός διπόλου βορρά - νότου , όπου το ένα κέντρο του διπόλου βρίσκεται πάνω από την Γροιλανδία και το άλλο βρίσκεται μεταξύ των κεντρικών γεωγραφικών πλατών του βορείου ατλαντικού και συγκεκριμένα μεταξύ 35 και 40 μοιρών Ν. Για να σας δώσω να καταλάβετε ο 35ος παράλληλος περνάει λίγο νότια του πορθμού του Γιβραλτάρ και ο 40ος από κεντρικές περιοχές της ιβηρικής χερσονήσου. Η μεταβλητή του διπόλου που μελετούν οι επιστήμονες του ΝΟΑΑ είναι το γεωδυναμικό ύψος της ισοβαρικής επιφάνειας των 500mb . Ως γνωστόν , σε αυτή τη στάθμη μελετάμε τις σκαφές χαμηλών υψών ή αυλώνες των ισουψών , οι οποίοι σχετίζονται με κυκλωνική ροή, χαμηλές πιέσεις στην επιφάνεια και συνάμμα κακοκαιρία και τους σφήνες υψηλών υψών ή ράχες , οι οποίοι σχετίζονται με αντικυκλωνική ροή,υψηλές πιέσεις στην επιφάνεια και συνάμμα καλοκαιρία.
        Ως είθισται , οι σκαφές χαμηλών υψών συνοδεύονται από ψυχρότερες αέριες μάζες στην ανώτερη τροπόσφαιρα ενώ οι ράχες συνοδεύονται από θερμότερες αέριες μάζες στην ανώτερη τροπόσφαιρα. Επίσης να σημειωθεί ότι λόγω της βαροκλινικότητας της ατμόσφαιρας, τα κέντρα χαμηλών πιέσεων δηλαδή οι επιφανειακές υφέσεις που δημιουργούν οι ψυχρές σκαφές βρίσκονται συνήθως δυτικά του κέντρου των ανώτερων αυλώνων , ενώ η ίδια περίπου σχετική θέση αφορά τις ράχες και τους επιφανειακούς αντικυκλώνες.

  
Δείκτης ΑΟ
Ο δείκτης ΑΟ ( Arctic osscilation) ή δείκτης αρκτικής ταλάντωσης σχετίζεται με τις διακυμάνσεις της επιφανειακής βαρομετρικής πίεσης σε γεωγραφικά πλάτη βορειότερα των 20 μοιρών Ν. Χαρακτηρίζεται από συγκεκριμένες βαρομετρικές ανωμαλίες στον αρκτικό κύκλο και τις ακριβώς αντίθετες στα γεωγραφικά πλάτη 37-45Ν(Γροιλανδία,Ανατολικός Καναδάς,Αζόρες). Επί της ουσίας ο δείκτης αυτός καθορίζει την επίδραση του βορείου πόλου στο κλίμα του βορείου ημισφαιρίου. Θετικές τιμές του δείκτη (φυσιολογική φάση) συνδέονται με ενίσχυση του πολικού χαμηλού και επικράτηση υψηλότερων πιέσεων στα μέσα γεωγραφικά πλάτη του β. ημισφαιρίου. Η κατάσταση αυτή αποτρέπει σε γενικές γραμμές τις ψυχρές αέριες μάζες από τον παγωμένο βορρά να κινηθούν νοτιότερα. Αντίστοιχα, αρνητικές τιμές έχουν ως αποτέλεσμα την ευκολότερη κάθοδο ψυχρών αερίων μαζών. Επίσης έχει βρεθεί ότι όσο πιο αρνητικός είναι ο δείκτης αυτός τόσο πιο ψυχρά χαρακτηριστικά έχουν οι αυλώνες που κατέρχονται από τον παγωμένο βορρά.
 
Να σημειωθεί ότι αυτός που φέρνει ψυχρές εισβολλές στην χώρα μας είναι ο αρνητικός (μεταξύ και των δύο δεικτών) και ο ουτέτερος(μετξύ των τιμών -0,5 , +0,5) [**Παίρνει τιμές από 4 έως -4 ακραίες]
 ΣΧΗΜΑ  5
 
3.Τα παραπάνω δύο στοιχεία θα μας βοηθήσουν για την εκτίμηση του χειμώνα βάση του δείκτη ΝΑΟ-ΑΟ

                                                
                                               ^
                                                |      
                                                |
                                                |
                                                    (Σύγκριση με 2013)
snow-cover-1st-oct
                                                     
Όπως βλέπουμε στον χάρτη αν και αρχές Οκτώβρη  έχει ήδη διαμορφωθεί  εκτεταμένη περιοχή πάχου ενώ το χιόνι φαίνεται να έχει καλύψει με ταχύτητα αξιοσημείωτη περιοχή της Ευρασίας.Ως αποτέλεσμα μας ωθεί σε σκέψεις ότι η Σιβηρία θα διαδραματίσει καίριο ρόλο στα δρώμενα του φετινού χειμώνα (Σηβιρκός αντικυκλώνας) . Αν και νωρίς είναι η πρώτη τάση ενός βαρύ χειμώνα για ΒΑ Ευρώπη ενώ σίγουρα με βάσει αυτά τα στοιχεία η χώρα μας βάζει σοβαρή υποψηφιότητα(σε σχέση με πέρσι η έκταση του πάγου ήταν πολύ λιγότερη.Να σημειωθεί όμως ότι χρειάζονται και άλλες προυποθέσεις για να γίνει αυτό.Κρατάμε όμως αυτήν την θετική τάση.


Tα "κακά" νέα είναι πως δεν φαίνεται να συμφωνεί ο δείκτης ΝΑΟ o οποίος επιμένενει στις θετικές τιμές για το διάστημα του χειμώνα 14-15 (ΣΧΗΜΑ 5.) Επίσης σύμφωνα με τους παρακάτω χάρτες και η μέση θερμοκρασία φαίνεται αρκετά υψηλή .


 
Επίσης  και ο υετός δεν φαίνεται να είναι σε ικανοποιητικά επίπεδα.



Συμπέρασμα .
Γενικά φαίνεται ένας υγρός ήπια θερμοκρασιακά χειμώνας βάσει των καιρικών κλιματικών μοντέλων ΝΟΑΑ. Ωστόσο να σημειωθεί πως άπειρες είναι οι φορές που έχουν πέσει έξω . Έχοντας έναν πολύ δυνατό Σηβιρικό αντικυκλώνα από νωρίς μπορεί να αλλάξει τελείως την ατμοσφαιρική κυκλοφορία.Η συνεχής δημιουργία χαμηλών( τα λεγόμενα ατλαντικά χαμηλά-ροή) εμπόδισαν και από ότι φαίνεται θα εμποδίσουν και πάλι την μεσημβρινή κυκλοφορία στην χώρα μας .Μένει να δούμε αν θα σπάσει αυτή η κυκλοφορία στο τέλος  και με την ουδέτερη φάση του ΝΑΟ να έχουμε υφέσεις(βαρομετρικά χαμηλά) που θα κινούνται προς την χώρα μας.Επίσης και ο Σιβηρικός αντικυκλών θα παίξει σημαντικό ρόλο αν και είναι ακόμα πολύ νωρίς.Ωστόσο τα στοιχεία είναι ακόμα ρευστά και δεν μπορούμε να μιλήσουμε με βεβαιότητα . Το πιο πιθανό πάντως με αυτά τα δεδομένα είναι ένας ήπιος χειμώνας με τις γνωστές  εξάρσεις (χιονοεισβολλές)στην εκπνοή του χειμώνα(Τέλη Φλεβάρη-Μάρτη). Θα ξαναγίνει σίγουρα εκ νέου πρόγνωση εάν αλλάξουν τα στοιχεία . Εμείς απλώς παραθέτουμε την τωρινή τάση .

Μείνετε συντονισμένοι.
 Πηγές:
NOAA-NCEP,CPS 
Δ.Ζιακόπουλος
Θωδορής Γιάνναρος http://www.meteoclub.gr/themata/egkyklopaideia/5380-north-atlantic-oscillation
Met Office
http://kairikesprognwseis.blogspot.gr/2011/11/o.html
National Snow and Ice Data

Επίμέλεια-Σύνταξη :Άρης Τσιλιφώνης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Παρακαλώ τα σχόλια σας να είναι πάντοτε στην ελληνική και όχι σε greeklish και να κρατάτε επίπεδο στην συζήτηση μας.

Ευχαριστώ

Ο συντάκτης του blog.
Άρης Τσιλιφώνης(Aris_tsili)